Leve de grote stad

« Voorgaand artikel | Overzicht | Volgend artikel »

 Over ras (4)
31 oktober 2018

Kan racisme van vorm veranderen en toch racisme blijven? De vraag is van belang omdat 'anti-immigratiepartijen' hun zaak bepleiten met een verwijzing naar andere culturen, 'die hier niet horen'.

Daar ras een fictief begrip is kan in principe iedereen een eigen ras samenstellen. Brengt de introductie van culturele componenten in het rasbegrip een wezenlijke verandering teweeg? Is er dan nog sprake van racisme, of is het culturalisme geworden? En is dat iets anders, minder schadelijk of gevaarlijk wellicht?

Bij de algemene beschouwingen in de Rotterdamse gemeenteraad in 1994 zette raadslid Freling van de Centrumpartij de nationaalsocialistische rassentheorie uiteen. Op vragen vanuit de raad of de gekleurde spelers in het eerste elftal van Feijenoord daar zijns inziens konden blijven spelen, zei hij: die horen daar niet, ze passen niet in de Germaanse cultuurkring, waar wij deel van zijn. Het begrip cultuurkring was gevallen als aanduiding van een domein van raszuiverheid. Hier hadden we voor het eerst te maken met een partij die niet beschuldigd hoefde worden van racisme, een die juist met trots het stempel racistisch droeg. Het cultuurbegrip dat daarbij hoort verenigt moeiteloos filosofieën over afstamming en zuiver bloed met het geheel van zeden en gebruiken, die tezamen horen in een bepaald land of werelddeel. Zo'n cultuurkring dient te worden zuiver gehouden door verwijdering van wat haar van binnenuit, en het weren van wat haar van buitenaf bedreigt.

Blijven organisaties als Pegida of Fidesz of PVV hierbij uit de buurt door met klem te ontkennen dat ze racistisch zijn? De toets is hoe ze met de Islam, c.q. met moslims omgaan. Want daar ligt hun speerpunt. Hun bewering dat we in de Islam met een afwijkende cultuur te maken hebben, is cruciaal. En het moet gezegd, er is in de islamitische wereld een innige verbinding van godsdienst en dagelijks leven, die andere culturele patronen oplevert dan die in pakweg Duitsland en Hongarije en Nederland. En het is zeker een interessante vraag wat daarvan door immigranten uit die wereld wordt meegenomen.

Organisaties die tegen 'islamisering' strijden hebben bij die import een geheel eigen beeld. Op de website van Pegida (D) valt te lezen over de ongecontroleerde en illegale moslimse immigratie: 'De politieke leiding kijkt machteloos en dadeloos toe bij het ontremde gedoe van die lui, die op hun typische eigen manier onze steden, pleinen en straten in bezit nemen, clanstructuren vestigen en drugshandel bedrijven.' [pegida.de 19/09/18] Een treffende beschrijving van vreemde indringers in de Germaanse cultuurkring. Feitelijk gaat ze over criminelen uit Noord-Afrika, maar in het kader van de strijd tegen de 'islamisering' wordt dit als 'moslimse immigratie' gecodeerd. En dan blijkt andermaal dat, ondanks bezweringen van o.a. Wilders, niet zozeer de invloed van de Islam het strijdobject is, maar de immigratie van moslims. Van 'moslims' wordt in deze strijd sluipenderwijs een mensensoort gemaakt, die zich kenmerkt door hoge criminaliteitscijfers, neiging tot terroristisch geweld, leugenachtigheid jegens anders- of niet-gelovigen, vrouwvijandigheid, homofobie, tribalisme en bovendien hoge geboortecijfers. Misschien geen ander ras, maar zodra wordt gesuggereerd dat deze vermeende 'cultuurkenmerken' inherent en onveranderlijk zijn, begint het er aardig op te lijken. Het zou niet de eerste keer zijn dat er door propaganda een nieuw ras wordt gecreëerd.